سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
بررسی ساخت آغازگری در کتب انگلیسی دانشگاهی با اهداف ویژه؛ مقایسه تألیفات نویسندگان ایرانی با غیرایرانی
1
33
FA
مهناز
دارابی
گروه زبان شناسی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران
mhnzdrbi1999@yahoo.com
سهیلا
طهماسبی
*گروه زبان شناسی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران
(نویسنده مسئول: soheilatahmasbi@gmail.com)
soheilatahmasbi@gmail.com
احمد
ایزدی
گروه زبان شناسی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران
ashkan74@gmail.com
ساسان
شرفی
گروه زبان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
ssnsharafi@yahoo.com
10.30487/rwab.2021.123870.1392
در پژوهش حاضر، و از منظر فرانقش متنی از رویکرد نقشگرای هلیدی، شباهتها و تفاوتهای احتمالی شیوة بهرهمندی ازساخت آغازگری کتب زبان تخصصی گرایشهای علوم انسانی و مهندسی سازمان «سمت»، از نویسندگان ایرانی و کتب همسان از نویسندگان غیر ایرانی بررسی میشود. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و جامعة آماری آن 32 متن خواندنی از منابع مورد نظر است. طبق نتایج پژوهش، در میزان استفاده از آغازگرها در کل پیکره، در بین نویسندگان و در گرایشهای تحلیلی، تفاوت زیادی دیده نمیشود؛ زیرا، آغازگر تجربی صد در صد، آغازگر ساده بیش از آغازگر مرکب (76% در برابر 24%) و آغازگر متنی بیش ازآغازگر بینافردی (5/22% در برابر 2%) کاربرد دارد. علت اصلی آن به ژانر بودن تألیفات آنها مربوط میشود. بر پایة یافتههای پژوهش: جایگاه آغازگر در زبان انگلیسی معنادار است و در تدوین کتب دانشگاهی، بهویژه در کتب زبان تخصصی، رعایت میشود؛ شباهت زیاد و همسویی چارچوب نگارش نویسندگان مختلف با نظریة نقشگرایی نشاندهندة کارآمدی این دیدگاه در ارزیابی کتب علمی است؛ مؤلفان به اثربخشی فرانقش متنی بهمنزلة ابزاری در گسترش و انسجام متن و میزان بهرهوری از آن در تفکیک ژانرهای مختلف دانشگاهی توجه دارند و در نهایت اینکه انتخاب کتاب درسی بر این مبنا که نویسندة آن ایرانی یا غیر ایرانی باشد، معیار مناسبی نیست.
کلیدواژهها: کلیدواژهها: آغازگر,زبان تخصصی,نظریه نقشگرای نظاممند,فرانقش متنی,گرایش
https://jut.samt.ac.ir/article_241810.html
https://jut.samt.ac.ir/article_241810_e2cf67fa9950ff77ff72349bc0187a8d.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
ارزیابی و نقد شیوة مدخلگزینی و معادلیابی در فرهنگ موضوعی فارسی به انگلیسی کولین ترنر
34
52
FA
حسین
داوری
0000-0001-9158-0132
زبان انگلیسی، دانشگاه دامغان
hdavari.h@gmail.com
10.30487/rwab.2021.242542
از جمله مواد و منابع آموزشی در حوزه آموزش یک زبان به سخنگویان دیگر زبانها، فرهنگهای آموزشیای است که به عنوان منابع واژگانی ارزشمند و کارآمد با رویکردی آموزشی و متفاوت از فرهنگهای عمومی تهیه و تدوین میگردند. هدف از انتشار این دسته از منابع، به عنوان آثاری مرجع، برآورده ساختن نیازهای فراگیران دیگر زبانهاست. بررسی معدود فرهنگهای موجود در حوزة آموزش زبان فارسی به غیر فارسیزبانان بیانگر آن است که مشخصاً در خصوص فرهنگهای آموزشی دوزبانة فارسی به انگلیسی، <em>فرهنگ موضوعی فارسی ـ انگلیسی، </em>تألیفکولینترنر که نخستین بار در سال 2003 انتشارات پرآوازه روتلج منتشر کرد، مخاطبان بسیاری را به خود جلب نموده که انتشار بخشهای متعدد آن در فضای مجازی نیز بر دامنه آنها افزوده است. با توجه به اهمیت اجتنابناپذیر این فرهنگ، در این مقاله ضمن معرفی آن، بر پایة اصول و مبانی نوین فرهنگنویسی، بهطور مشخص درخصوص شیوة مدخلگزینی، معادلیابی و واژهسازی به ارزیابی و نقد آن پرداخته شده است. نتایج حاکی است که این فرهنگ با وجود برخی امتیازها، شهرت و اعتبار با کاستیهایی بس جدی روبهروست.
فرهنگ آموزشی,ارزیابی,مدخل,معادل,فرهنگ موضوعی
https://jut.samt.ac.ir/article_242542.html
https://jut.samt.ac.ir/article_242542_24fc7a28e13b6b3ce2342905ac0f6c82.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
لزوم توجه به جایگاه هستیشناختی ادبیات در تدوین کتب درسی ادبیات
53
82
FA
مریم
شیبانیان
0000-0002-7358-2860
گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
sheibanian@um.ac.ir
10.30487/rwab.2021.130312.1404
آنچه در تدوین کتب دانشگاهی باید مد نظر باشد، انتخاب رویکردی مناسب با اهداف آموزشی و جایگاه هستیشناختی مادۀ درسی است. در اینباره، بررسی کتب ادبیات در دانشگاهها نشان میدهد که تمرکز این کتب بر تاریخ ادبیات سبب شده است که ماهیت زیباشناختی ادبیات در تدوین کتب مذکور مغفول بماند. توجه به خلاءِ موجود، سؤالهای زیر را به ذهن متبادر میسازد: رویکرد فعلی غالب در کتب دانشگاهی ادبیات تا چه حد با ماهیت ادبیات فاصله دارد؟ کتب درسی ادبی باید چه خصوصیاتی داشته باشند تا در مخاطبان کنشی مناسب با ماهیت درس ایجاد کنند؟ چگونه نگرش فراادبی در تدوین این کتب میتواند در خدمت درک ادبیات به مثابۀ هنر قرار گیرد؟ در پژوهش حاضر که به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده است، به منظور پاسخ به سؤالهای مطرح، ابتدا رویکرد فعلیِ تدوین کتب ادبیات مطالعه و سپس چیستی ادبیات و مؤلفههای مهم آن تبیین میشود؛ در پایان، نقش توجه به ماهیت ادبیات در تغییر مطلوب نگرش دانشجویان نسبت به این مادۀ درسی مطالعه میشود تا لزوم توجه به نگرش هستیشناسانه به ادبیات در تدوین کتب درسی آشکار گردد.
ادبیات,زیباییشناسی,نگرش هستیشناسانه,رویکرد علمی-تاریخی,کتب درسی
https://jut.samt.ac.ir/article_242949.html
https://jut.samt.ac.ir/article_242949_6a6feb55da813d7b16a5ca8b5eab77b2.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
بایستههای کیفی محتوای آموزش مهارت شنیداری زبان عربی: تأمّلی در تعلّم اللغة العربیة عبر الشاشة
83
108
FA
سجاد
اسماعیلی
0000-0003-2923-6108
گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
sjd.esmaili@gmail.com
10.30487/rwab.2021.523163.1428
مهارت شنیداری به دلیل نقش ویژة آن در یادگیری زبان، یکی از مهارتهای زبانی بنیادین تلقی میشود. آموزش این مهارت در سطوح مقدماتی، میانی و پیشرفته ضرورتی انکار ناشدنی است؛ زیرا زبانآموز باید پیش از آموختن مهارتهای گفتن، خواندن و نوشتن، توانش در مهارت شنیدن را کسب کند. به کارگیری کتاب آموزشی استاندارد در کلاسهای آموزش زبان، در کنار سایر ارکان یادگیری، نقش بسزایی در تقویت مهارت شنیداری زبانآموزان دارد. در همین راستا، این جستار بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و با مراجعه به مبانی آموزش زبان خارجی به بایستههای کیفی تهیة کتاب آموزش مهارت شنیداری دست یابد و سپس بر پایة همین بایستهها، با استفاده از روش تحلیل محتوا، یکی از کتابهای مربوط به تقویت مهارت شنیداری به نام <em>تعلّم </em><em>اللغة</em><em>العربیة</em><em> عبر </em><em>الشاشة</em> اثر علی اصغر یاری (1398) را بررسی کند. طبق برخی از یافتههای این جستار، تأکید بر انواع شنیدن، توجه به رویکرد آموزشی مشخص، تمرکز بر فرایندهای شنیداری و توجه به شاخصهای کیفی متن شنیداری از مهمترین بایستههای کیفی کتاب آموزشی مهارت شنیداری به شمار میرود. نتایج تحلیل محتوای کتاب <em>تعلّم </em><em>اللغة</em><em>العربیة</em><em> عبر </em><em>الشاشة</em> نیز نشان داد که گرچه شاخصهای کیفی متن شنیداری کتاب متناسب با عربیآموزان مبتدی است، اما محتوا و تمرینهای آن به هیچیک از بایستههای کیفی محتوای کتاب آموزش مهارت شنیداری پایبند نبوده و فقط به زیرنویسی کامل برای کارتون «بائع الحلیب» اکتفا شده است.
آموزش زبان عربی,مهارت شنیداری,تعلّم اللغة العربیة عبر الشاشة
https://jut.samt.ac.ir/article_242954.html
https://jut.samt.ac.ir/article_242954_c9eca705a12d5d4a668000caf3436a75.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
بررسی نقشهای جنسیتی در کتاب صدی الحیاة براساس مدل پورِکا
109
124
FA
اسحق
رحمانی
دانشگاه شیراز
esrahmani@yahoo.com
دانش
محمدی رکعتی
دانشگاه شیراز
eesrahmani@gmail.com
مریم
جهرمیان
دانشگاه شیراز
plak70@yahoo.com
10.30487/rwab.2021.136063.1415
موضوع جنسیت یکی از مهمترین مسائل فرهنگی است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در آموزش نقش دارد. از آنجا که کتابهاى درسی یکی از ابزارهاى مهم آموزشیاند، در پیریزی فرهنگی نقش بهسزایی دارند. هدف پژوهش حاضر، به چالش کشیدن نقشهای جنسیتی در <em>صدی</em> <em>الحیا</em><em>ة</em> اثر مسعود فکری و همکارانش (1387)، براساس سه مقولة «بازنمایی» و «مشاغل» و «فعالیتهای مردانه و زنانه» است. کتابهای بررسیشده در این پژوهش، شامل 4 جلد از کتاب <em>صدی الحیا</em><em>ة</em> مرحلة پیشرفته است. این تحلیل با رویکردی ضابطهمند و با استفاده از معیارهای تعیینشدة پورِکا (1984) انجام گردید. نیز به منظور تجزیهوتحلیل دادهها از آمار توصیفی و تحلیل کمّی ـ کیفی استفاده شد؛ یافتههای آن، دلالت بر نابرابری و تبعیض جنسیتی به نفع مردان دارد.
بازنمایی جنسیت,آموزش زبان عربی,صدی الحیاة,پورِکا
https://jut.samt.ac.ir/article_242953.html
https://jut.samt.ac.ir/article_242953_ac3fad7bee7aed8c43fe535c07af867a.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
تحلیل محتوای کتابهای درسی رشتة مطالعات اجتماعی دانشگاه فرهنگیان به لحاظ توجه به تربیت اقتصادی
125
153
FA
داود
طهماسب زاده شیخلار
عضو هیئت علمی دانشگاه
d.tahmaseb@yahoo.com
سمانه
مرادی
دانشگاه تبریز
d.tahmaseb@tabrizu.ac.ir
یوسف
ادیب
عضو هیئت علمی دانشگاه
yousef_adib@tabrizu.ac.ir
حسین
اصغر پور
عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز
h.asgharpour@tabrizu.ac.ir
10.30487/rwab.2021.135892.1414
هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتابهای درسی رشتة مطالعات اجتماعی از نظر میزان توجه به مؤلفههای تربیت اقتصادی است. روش آن، توصیفی و از نوع تحلیل محتوای کمّی با استفاده از روش آنتروپی شانون بود. جامعة آماری شامل کلیة کتابهای درسی رشتة مطالعات اجتماعی دانشجو - معلمان دانشگاه فرهنگیان است. برای نمونه، کتابهای دروس تربیت اسلامی، تربیتی، تربیتی تخصصی و تخصصی رشتة مطالعات اجتماعی دانشجو - معلمان، به صورت هدفمند مورد نظرند. برای گردآوری دادهها ازچک لیست تحلیل محتوا استفاده گردید که روایی محتوایی آن را پنج استاد از گروه علوم تربیتی و اقتصاد دانشگاه تبریز و فرهنگیان تأیید کردند. پایایی آن نیز با استفاده از روش اجرای مجدد، برای چک لیست مذکور 86/0 به دست آمد. طبق یافتهها در محتوای کتابهای درسی رشتة مطالعات اجتماعی به مؤلفههای تربیت اقتصادی چندان توجه نشده، بلکه بیشتر به کتابهای درسی تربیت اسلامی و تخصصی و کمتر به تربیتی و تخصصی تربیتی توجه شده است. نیز، کتابهای درسی رشتة مطالعات اجتماعی به لحاظ میزان توجه به مؤلفههای تربیت اقتصادی در عناصر برنامة درسی، 19 درصد عنصر به محتوای برنامة درسی و 65/6 درصد به عنصر مکان برنامه درسی اختصاص داشتهاند.
تربیت اقتصادی,مطالعات اجتماعی,دانشجو معلمان,عناصر برنامه درسی
https://jut.samt.ac.ir/article_242952.html
https://jut.samt.ac.ir/article_242952_84235fcf0de0ffe9040a9f13f101fd81.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
بررسی تفاوت ساختار بلاغی نگارش تفسیری فارسی و انگلیسی و کاربرد آن در ارزیابی کتابهای درسی دانشگاهی آموزش نگارش زبان دوم
154
179
FA
ناصر
رشیدی
دانشگاه شیراز
naser.rashidi@shirazu.ac.ir
اعظم
چراغی
دانشجوی دکترای زبانشناسی
acheraghi91@gmail.com
10.30487/rwab.2021.125582.1394
هدف تحقیق حاضر، بررسی تفاوتها و شباهتهای ساختارهای بلاغی الگوهای گفتمانی در بندهای تفسیری 30 دانشجوی فارسیزبان دانشگاه شیراز که زبان دوم یادگیریشان انگلیسی است، و نیز بررسی مواد آموزشی مورد نظر استادان درس نگارش، و ارائة راهکارهایی برای پیشرفت نگارش دانشجویان فارسیزبان و کتب آموزشی است. برای تعیین نمود مقولة تفاوتهای ساختار بلاغی، کتاب درسی دانشگاهی <em>Paragraph Development: A Guide</em> <em>for Students of English</em>بررسی شد. این تحقیق از دیدگاه نظری بر پایة نظریههای کپلن و کونر و از دیدگاه عملی بر پایة روشهای بررسی متن بکر و دهقانپیشه است. طبق نتایج تحلیل دادهها، براساس الگوهای دهقانپیشه (1971)، دانشجویان فارسیزبان پس از تحقیقات بسیار و استفاده از کتابهای درسی جدیدتر در نوشتار تفسیری انگلیسی همچنان از الگوهای زبان فارسی استفاده میکنند که به جملات ناهنجار و نامقبول میانجامد، زیرا در کتابهای مذکور ضعف آموزش نگارشی زبان انگلیسی به فراگیران فارسیزبان دیده شد. اما با آموزش مناسب مباحث بلاغت و گنجاندن آنها در کتابهای درسی دانشگاهی میتوان از این خطاهای دستوری کاست.
بررسی بلاغی,بررسی مقابلهای,پاراگراف تفسیری,تحلیل گفتمان,فرهنگ
https://jut.samt.ac.ir/article_242947.html
https://jut.samt.ac.ir/article_242947_f288922d0b3090602f12e9003e06ea30.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
مطالعهای بر ضرورت کاربست روششناسیهای مبتنی بر هنر
180
203
FA
فاطمه سادات
توابع قوامی
دانشکده هنر ، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
rahil.ghavami@gmail.com
پریسا
شاد قزوینی
دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
shad@alzahra.ac.ir
10.30487/rwab.2021.137989.1421
پیدایش روششناسیهای مبتنی بر هنر، یکی از جدیدترین رویدادهای قرن اخیر در عرصة روشهای تحقیق کیفی در علوم انسانی و هنر، موضوع اصلی نوشتار حاضر است. روششناسیهای مبتنی بر هنر، با فرا رفتن از روشهای عقلانی و معرفی تجربة هنری به عنوان شکلی از تفکر، موجب تغییر دیدگاه پارادایمی غالب در پژوهش شده و شیوههای متنوع و جدیدی برای پژوهیدن و ارتباط با جهان فراهم کردهاند. شناخت، معرفی و مطالعة ضرورتهای آنها از اهداف این جستار است که با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی، و راهبردهای استقرایی و استفهامی صورت گرفته است. پرسشهای هستیشناختی این نوشتار عبارتاند از: روشتحقیق مبتنی بر هنر چیست؟ چه نوعهایی وجود دارند؟ ویژگیها، اهداف، خاستگاه و کاربستهای آنها چیست؟ به موجب رهیافت این پژوهش، هشت روششناسی مبتنی بر هنر وجود دارند که هنر را در وجوه مختلف و ابعاد گوناگون مورد توجه قرار میدهند. این روششناسیها علاوه بر امکاناتی که در فرایند، جمعآوری، تحلیل، ارائة دادهها و دیگر بخشهای تحقیق، به پژوهش عرضه میکنند، زمینههایی برای فعالسازی جنبههای حسی، عاطفی و زیباییشناختی ادراک پژوهشگر فراهم کرده و موجب تحول در نظام روشی پژوهش شدهاند. پذیرش فعالیت هنری به مثابه پژوهش و همچنین تثبیت این روششناسیها به صورتی مستقل از روششناسیهای علوم انسانی و اجتماعی، از چالشهای متفکران این عرصه است.
روشتحقیق هنر,روششناسی مبتنیبرهنر,پژوهشهنرمندانه,روشتحقیقکیفی,علومانسانی
https://jut.samt.ac.ir/article_241812.html
https://jut.samt.ac.ir/article_241812_54d3d36dd9a25932a71b9b11bf1be82a.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
کتابشناسی تطبیقی و انتقادی موضوعی متون تألیفی و ترجمهای دانش مدیریت آموزشی در ایران
204
224
FA
عادل
مظلومی
گروه مدیریت آموزشی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران.
adelmazloomi@gmail.com
علی
خلخالی
گروه مدیریت آموزشی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی تنکابن، ایران.
khalkhali_ali@yahoo.com
زهره
شکیبایی
گروه مدیریت آموزشی، واحدتنکابن، دانشگاه آزاداسلامی، تنکابن، ایران.
shakibaei.z@gmail.com
10.30487/rwab.2021.131990.1407
هدف مقالة حاضر بازشناسی روندهای مفهومی دانش مدیریت آموزشی در ایران بر مبنای بررسی وضعیت متون تولیدی در این دانش است. رویکرد روششناختی این پژوهش، کیفی از نوع کتابشناسی تطبیقی و انتقادی موضوعی بوده و جامعة پژوهش آن، کتابهای نمایهشده در کتابخانة ملی ایران، طی 60 سال اخیر، با کلیدواژههای اصلی و مستقیم مدیریت آموزشی، رهبری آموزشی و مدیریت مدرسه تشکیل یافته است. پس از چهار مرحله غربالگری هدفمند، 28 کتاب (16 کتاب تألیفی و 12 کتاب ترجمهای)، برای نمونة پژوهش تفکیک شدند. سپس بر اساس سنت مطالعات کتابشناسی، پس از خوانش و فیشبرداری انتقادی از کتابهای نمونه، دادهها دستهبندیوتحلیل، و مفاهیم اصلی استنتاج شده و نیز با استفاده از نظرات متخصصان، مفاهیم مرتباً اعتباریابی شدند. نتایج نشان دادند که در متون تألیفی، نوعی غلبة مطلق «مدیریتگرایی و سازمانگرایی انتزاعی» در رویکرد به دانش مدیریت آموزشی در ایران حاکم است؛ اما در متون ترجمهای، دانش مدیریت آموزشی، به جهان واقعی «تربیت مدرسهای» نزدیکتر شده است. همچنین طبق این نتایج در متون تألیفی مرتبط با دانش مدیریت آموزشی در ایران، به دلیل نبود چارچوب مفهومی منسجمکنندة درونرشتهای، اعتبارزدایی و آشفتگی گستردهای در این دانش رخ داده است.
دانش مدیریت آموزشی,کتابشناسی تطبیقی و انتقادی موضوعی,متون تألیفی و ترجمهای
https://jut.samt.ac.ir/article_241811.html
https://jut.samt.ac.ir/article_241811_191ed0f3ed23e28f378d809d76af80bd.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
شناسایی شاخصهای اهداف مطلوب برای دروس رشتههای علوم انسانی دانشگاهها و میزان توجه به آنها
225
254
FA
مصطفی
باقریان فر
0000-0001-5552-7887
دانشجوی دکتری برنامهریزی درسی در آموزش عالی، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
mostafab178@yahoo.com
احمدرضا
نصر
استاد گروه علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، اصفهان، ایران
arnasr@edu.ui.ac.ir
محمدرضا
آهنچیان
استاد گروه مدیریت آموزشی و توسعه منابع انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، مشهد، ایران.
ahanchi8@um.ac.ir
10.30487/rwab.2021.130841.1405
هدف پژوهش حاضر، شناسایی شاخصهای اهداف مطلوب دروس رشتههای علوم انسانی دانشگاهها و میزان توجه به آنهاست. در این پژوهش، از طرح ترکیبی و از نوع اکتشافی متوالی استفاده شد. در بخش کیفی، روش پدیدارشناسی و در بخش کمّی، روش توصیفی - پیمایشی به کار رفت. در بخش کیفی با 20 متخصص و از اعضای هیئتعلمی دانشگاههای کشور و اهل نظر در حوزة اهداف و برنامة درسی، مصاحبة نیمهساختاریافته به عمل آمد. ابزار جمعآوری دادههای پژوهش مصاحبة نیمهساختاریافته و پرسشنامة مستخرج از بخش کیفی بود. جامعة آماری بخش کمّی دانشجویان کارشناسی دانشگاهها بودند که به روش خوشهای چندمرحلهای، 360 نفر انتخاب شدند. برای تعیین روایی سؤالهای مصاحبه و پرسشنامه از روایی صوری و محتوایی و برای برآورد پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تحلیل دادههای پژوهش در بخش کیفی از روش ساختاری و تفسیری و در بخش کمّی از آمار توصیفی و استنباطی بهره گرفته شد. طبق یافتههای کیفی پژوهش ده شاخص را مصاحبهشوندگان مهمترین شاخصهای اهداف دانستند. طبق یافتههای کمّی میانگین عمل به شاخصهای اهداف برای دروس رشتههای علوم انسانی دانشگاهها نامطلوب بوده، به توجه بیشتری نیاز دارد.
اهداف,برنامه درسی,رشته های علوم انسانی دانشگاه ها
https://jut.samt.ac.ir/article_242950.html
https://jut.samt.ac.ir/article_242950_d94e5a6c5c965dc0ca0a952122a352d3.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
تأثیر آموزش دروس معارف اسلامی بر نگرش و انگیزش دینی دانشجویان(مطالعة موردی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل)
255
280
FA
سیدباقر
حسینی کریمی
عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه مازندران
sb.hosseini@umz.ac.ir
غلامرضا
ضابطپور
دکترای علوم سیاسی، عضو هیات علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
zabetpour@nit.ac.ir
10.30487/rwab.2021.129236.1401
هدف پژوهش حاضر، تقویت فرایند علمی سیاستگذاری و تصویرپردازی دروس معارف اسلامی در چشمانداز آینده است؛ بدین سان که با بررسی نگرش و انگیزة دانشجویان به دروس معارف اسلامی، مشخص میشود به چه میزان در تعالیبخشی به باورهای اعتقادی و بینش سیاسی دانشجویان توفیق حاصل شده است و برای ارتقای محتوا و عملکرد آن چه تغییراتی باید صورت گیرد؟ روش پژوهش، توصیفی ـ پیمایشی و رویکرد آن نیز کاربردی است. از میان دانشجویان کارشناسی ورودی 1395 و ماقبل آنکه 1900 نفر بودند، براساس حجم نمونة کوکران 319 دانشجو به روش نمونهگیری تصادفی، به عنوان نمونة پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامة محققساخته بود و دادههای حاصل تحلیل شدند. طبق نتایج راهکارهایی مانند شناور بودن متون دروس معارف، متناسب بودن دروس معارف با رشتة تحصیلی، کیفیتبخشی برنامة درسی، بازنگری و بهروز کردن محتوا و استفاده از استادان باتجربه و جذب هیئت علمی برای کاربردی کردن محتوای دروس معارف اسلامی ضروری است.
نگرش,انگیزش,دروس معارف اسلامی,عملکرد استادان
https://jut.samt.ac.ir/article_242948.html
https://jut.samt.ac.ir/article_242948_48df47437d658a89af46f81b992c2bcd.pdf
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
2676-7503
2676-7511
24
47
2021
02
19
بازنمایی گونههای تعامل آموزشی در برنامة درسی دانشگاهی و تعیین گونة غالب آن از دیدگاه دانشجویان
281
299
FA
احمد
ملکی پور
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان، مدیریت آموزشی، پردیس رسول اکرم، دانشگاه فرهنگیان، اهواز، ایران
malekipour@ut.ac.ir
10.30487/rwab.2021.134963.1409
<strong> </strong>
هدف پژوهش حاضر بازنمایی گونههای تعامل آموزشی در برنامة درسی دانشگاهی و تعیین گونة غالب آن از دیدگاه دانشجویان است. روش این تحقیق آمیخته (کیفی و کمّی) است، که در بخش کیفی از روش پدیدارنگاری و در بخش کمّی از روش توصیفی - پیمایشی استفاده شده است. مشارکتکنندگان در بخش کیفی پانزده نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران بودند که به صورت نمونهگیری هدفمند تا رسیدن به مرحلة اشباع نظری مصاحبة نیمهسازمانیافته با آنان صورت گرفت. در بخش کمّی نیز جامعة آماری شامل همة دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی سال 1398 بود، که حجم نمونه با استفاده از روش در دسترس183 نفر تعیین شد. ابزار در بخش کمّی پرسشنامة محققساخته بر مبنای مقولههای استخراج شده در بخش کیفی پژوهش بود. به منظور تجزیهوتحلیل دادهها در بخش کیفی از روش پژوهش پدیدارشناسی توصیفی کلایزی برای جمعآوری دادهها و نیز در بخش کمّی نیز از آزمون کلموگروف اسمیرنف و تی تک نمونهای استفاده شد. نتایج بخش کیفی بیانگر استخراج ششگونة تعامل در برنامة درسی شامل: تعامل از گونة استاد - استاد، استاد - دانشجو، استاد - محتوا، دانشجو - دانشجو، دانشجو - محتوا و محتوا - محتوا بود. همچنین یافتهها در بخش کمّی نشان داد که از دیدگاه دانشجویان وضعیتگونة تعامل استاد - استاد، استاد - دانشجو، و دانشجو - دانشجو پایین است، ولی گونة تعامل استاد - محتوا، دانشجو - محتوا و محتوا - محتوا در وضعیتی بالاتر از حد متوسط قرار دارد.
برنامه درسی,تعامل,آموزش,دانشگاه
https://jut.samt.ac.ir/article_242951.html
https://jut.samt.ac.ir/article_242951_7389b984fa2b835f5179e5c291bf934b.pdf