کتاب درسی هوشمند؛ راهکار آموزش مکالمة زبان در عصر فنّاوری اطلاعات (آموزش هوشمند مبتنی بر اپلیکیشن تلفن همراه در آموزش لهجه‌های عربی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خرم‌آباد، گروه زبان و ادبیات عربی، خرم‌آباد،‌ ایران

چکیده

آموزش هوشمند در سال‌های اخیر در ایران و جهان مطرح شده است. در این میان، آموزش مکالمة زبان عربی پیوسته از دغدغه‌های اصلی کارشناسان و متخصصان آن بوده است، زیرا از سویی تنوع لهجه‌های گوناگون و از سوی دیگر، حضور نداشتن زبان‌آموزان در میان اهل زبان این حوزه، بحث‌برانگیز است و پیشرفت‌های جامعة جهانی در حوزة ارتباطات و فنّاوری اطلاعات نیز زمینة مناسبی برای آموزش لهجه‌های عربی فراهم ساخته است. در این پژوهش از روش استدلالی استفاده شده است. ابتدا مفهوم پژوهش براساس چارچوب نظری و سپس براساس آن، فرضیة طراحی کتاب درسی هوشمند، مبتنی بر اپلیکیشن تلفن همراه، روشی روزآمد برای آموزش مکالمة زبان عربی با لهجه‌های گوناگون بررسی شده است. طبق نتایج پژوهش حاضر، آموزش هوشمند باید در بستر واقعیات شیوة زندگی جدید فراگیران و جامعه تعریف و ارائه شود؛ لذا طرح آموزش هوشمند لهجه‌های عربی در بستر عواملی مانند: طراحی و تولید محتوای جذاب چندرسانه‌ای، مدرس به‌منزلة هماهنگ‌کننده و راهنما، محوریت خلاقیت و تفکر انتقادی، بهره‌گیری از هوش‌های سه‌گانة اخلاقی، معنوی و عملی، استفاده از عناصر و ملزومات فرهنگی و روزآمد لهجه‌ها و طراحی و روزآمدسازی اپلیکیشن حرفه‌ای تحقق می‌یابد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Smart Textbook; Language Conversation Solution in the Information Technology Age

نویسنده [English]

  • Kazem Azimi
Assistant Professor of Arabic Language and Literature, Islamic Azad University, Khorramabad Branch
چکیده [English]

Problem: Smart education has been discussed in Iran and the world in recent years, and continuous Arabic conversation training has been one of the main concerns of experts and specialists in this language, because on the one hand, there is diversity in different dialects and on the other hand, lack of language learners. Language is challenging in this area, and advances in the global communications and information technology community have provided a good platform for teaching Arabic dialects.
Method: In this research, the argumentative method has been used; First, the conceptual design of the research is proposed based on the theoretical framework, and then the hypothesis is based on it.
Hypothesis: "Designing a smart textbook based on a mobile application is an up-to-date method for teaching Arabic conversation in different dialects."
Results: The results of this article show that smart education should be defined and presented in the context of the new lifestyle of learners and people of society, and therefore the smart education plan of Arabic dialects in the context of elements and factors such as: 1- Designing and producing attractive content. Multimedia 2- Instructor as Coordinator and Guide 3- Focus on Creativity and Critical Thinking 4- Using Triple Intelligence; Moral, spiritual, and practical. 5. The use of cultural and up-to-date elements and requirements of accents. 6. The design and updating of a professional application is realized, which is discussed in this article.

کلیدواژه‌ها [English]

  • University Textbook
  • Smart Textbook
  • Arabic Language Learning
  • Mobile App
اکرامی، محمود، شالباف، عذرا و منظر عزتی ابرغانی (1397). «پیاده‌سازی سیستم‌های آموزشی هوشمند در بستر یادگیری سیّار»، آموزش و توسعه منابع انسانی، سال پنجم، شمارة 17، ص 55 ـ 65.
ایزی، مریم، علی‌آبادی، خدیجه، نیلی، محمدرضا و علی دلاور (1398). «تحلیل نسلی از ترجیح دانشجویان دارای ویژگی‌های بومیان دیجیتال به داشتن کتاب درسی الکترونیکی»، پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، شمارة 44، ص 99ـ117.
بنی‌هاشم، کاظم، فرخی تیرانداز، سوسن، شاه علیزاده، محمد و محمدمشهدی (1393). «بررسی تأثیر یادگیری الکترونیکی بر خلاقیت دانشجویان»، یادگیری الکترونیکی، دورة پنجم، شمارة 4، ص 62 ـ72.
پوررشیدی، زهرا، اخلاقی، مسعود و مهر‌انگیز علی‌نژاد (1397). «تحلیل هوشمند‌سازی مدارس براساس الگوی سوات (SWOT)»، مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، شمارة 19، ص 85 ـ111.
تاملینسون، جان (1380). جهانی شدن و فرهنگ، ترجمۀ محسن حکیمی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
حداد عادل، غلامعلی (1364). «ضرورت آموزش زبان‌های خارجی»، رشد آموزش زبان، شمارة 5.
خاوری، نازنین (1394). «اهمیت تقویت دو مهارت شنیداری و گفتاری در روش‌های جدید آموزش زبان خارجی»، رشد آموزش زبان، دورة 29، شمارة 3، ص 23ـ16.
دیویی، جان (1369). تجربه و آموزش و پرورش، ترجمة سید اکبر میرحسینی، تهران: کتاب.
رضایی راد، مجتبی و ابراهیم فلاح (1393). «تأثیر آموزش از طریق تلفن همراه بر انگیزه پیشرفت، خود‌پنداره و انگیزة پیشرفت تحصیلی دانشجویان در درس زبان عربی»، پژوهش در برنامة درسی، سال یازدهم، دورة دوم، شمارة 43، ص 1ـ13.
سیف، علی اکبر (1379). روان‌شناسی پرورشی (روان‌شناسی یادگیری و آموزش)، تهران: آگاه.
صفری، یحیی، عزیزی، کیوان، محمدی گلینی، اسلام و نسرین یوسف‌پور (1395). «ارتقای سطح انگیزش پیشرفت دروس زبان انگلیسی و عربی با استفاده از روش آموزش چندرسانه‌ای»، آموزش و ارزشیابی، سال نهم، شمارة 23، ص 123ـ135.
طبری، ابوجعفر (1375). تاریخ طبری، ترجمة ابوالقاسم پاینده، جلد سوم، تهران: انتشارات اساطیر.
عبداللهی ارفع، محمد، شعبانی ورکی، بختیار، جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره و جهانگیر مسعودی (1396). «مدارس هوشمند: از ادراکات رایج تا آرمان نظام آموزشی» (نگاهی به طرح هوشمندسازی مدارس در تهران با رویکرد انتقادی هابرماس و با استفاده از چارچوب مفهومی مدارس هوشمند مک‌گیل‌کرست)، اندیشه‌های نوین تربیتی، دورة سیزده، شمارة 46، ص 7ـ37.
عمادی، سیدرسول، شهابی، سمیرا و مریم اسلام‌پناه (1388). «مقایسة عوامل محیطی، اجرایی، سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مدارس متوسطة هوشمند و هیئت امنایی استان همدان از دیدگاه دانش‌آموزان، مدیران و دبیران»، پژوهش علوم انسانی، دورة دهم، شمارة 26، ص 147ـ166.
فاضلی، نعمت‌الله (1397). «صورت‌بندی مسئلة سواد دانشگاهی در ایران نظریه‌ای نو در زمینة نوشتار و نثر دانشگاهی در ایران»، پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، دورة 22، شمارة 42، ص 1ـ37.
فکری، مسعود (1392). «آسیب‌شناسی کتاب‌های دانشگاهی در زمینة آموزش مهارت‌های زبان عربی»، پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، دورة 17، شمارة 28، ص 16ـ35.
گشمردی، محمودرضا (1383). «پیشینة آموزش زبان خارجی»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، شمارة 22، ص 155ـ169.
متقی‌نیا، عیسی، پروینی، خلیل و سیدرضا موسوی (1397). «آسیب‌شناسی تدریس مهارت خواندن در گروه‌های زبان و ادبیات عربی دانشگاه‌های دولتی ایران»، پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، دورة 22، شمارة 42، ص 150ـ172.
ملکی، حسن (1380). برنامه‌ریزی درسی (راهنمای عمل)، مشهد: پیام اندیشه.
نواب‌زاده، امین (1384). روش‌های فنّاوری اطلاعات و ارتباطات و آموزش آن، تهران: گل سرام.
 
Anameriç, H. & F. Rukancı (2003) “Belge yönetimi ve arşiv terimleri sözlüğü”, Türk kütüphaneciliği, 17 (2): 147-166.
Baller , E. (1991). “The Impact of Textbook”, Cited by A. Lewy (Ed.), International Encyclopedia of  Curriculm, Pergamon Press.
Hwang, G-L. (2015). Definition, framework and research issues of smart learning environments - a context-aware ubiquitous learning perspective, Smart Learning Environments, Google Scholar. Access link: https://link.springer.com/article/10.1186 /s40561-014-0004-5
Lin, J. Pu, H., Li, Y. & Jain Lian (2018). “Intelligent Recommendation System for Education”, Procedia Computer Science, Vol 129, pp. 449-453.
Loveridge, A. J., Cornelsen, F, Lewis, L. J. & I. M. Terekhov (1970). Preparing Textbook Manuscripts: A Guide for Authors in Developing Countries, Paris:UNESCO
MacGilchrist, B., Reed, J. & K. Myers (2004). The Intelligent School, New York: SAGE Publication.
Prensky, M. (2001). “Digital natives, digital immigrants part 1”, On the Horizon, 9(5): 1-6.
Roger, S (1989). The Elaboration of School Textbooks, Methodological Guide, UNESCO.