بررسی، تحلیل و نقد کتاب «تاریخ نقد ادبی»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات انگلیسی، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش، تهران، ایران

چکیده

کتاب درسی مهمترین وسیله آموزشی جهت تحقق اهداف آموزشی در تمام مراکز آموزشی است. به همین دلیل است که نقد کتاب‌های درسی از اهمیت زیادی برخوردار است، نقد کتاب‌های درسی منجر به اثربخشی بیشتر آن‌ها می‌گردد. به همین دلیل است که نقد و ارزیابی کتاب‌های درسی دانشگاهی با استفاده از معیارهای دقیق ضرورت دارد. با توجه به‌ضرورت بحث شده، پژوهش حاضر در نظر دارد کتاب «تاریخ نقد ادبی» (احمدزاده هروی، 1392) را که سازمان «سمت» برای دانشجویان رشته زبان و ادبیات انگلیسی منتشر کرده است را بر اساس صد ویژگی کتاب‌های دانشگاهی که در ده مقوله جمع‌آوری‌شده‌اند موردنقد قرار دهد. این ده مقوله شامل تخصص گرایی و هدفمندی موضوعی، توان نظری و دلالت‌های کاربردی، توان استنادی و ماهیت میان‌رشته‌ای، جامعیت و روزآمدی، صلاحیت و کارنامه پدیدآورندگان، پاکیزگی نگارشی و ادبی، انسجام محتوایی و ساختاری، همخوانی با نظریه‌های یادگیری، ماهیت تعاملی و توان انگیزشی و ویژگی‌های فیزیکی و ظاهری است. روش انجام این پژوهش تحلیل انتقادی است. نتایج پژوهش حاضر نشان‌دهنده آن است که نویسنده موفق به رعایت کامل اصول ده‌گانه در کتابش نشده است؛ به همین دلیل کتاب نیاز به بازنگری جهت رفع نواقص موجود در چاپ جدید دارد تا دانشجویان بتوانند بیشترین استفاده را از کتاب موردنظر داشته باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Critical Review of the Book “A History of Literary Criticism"

نویسنده [English]

  • Vida Rahiminezhad
Head of Humanities, Research Institute for Education, Organization for Educational Research and Planning
چکیده [English]

The textbook is the most important educational tool in all educational centers. It helps to achieve educational aims. That is why criticizing academic textbooks is essential, because it leads to more effective textbooks. Considering the necessity discussed, the present study intends to criticize the textbook entitled "History of Literary Criticism" (Ahmadzadeh Heravi, 2013) published by "Samat" publications for undergraduate students of English language and English literature based on one hundred features of academic books that are summarized in the ten categories. These ten categories include thematic specialization and purposefulness, theoretical strength and practical implications, citation and interdisciplinary nature, comprehensiveness and up-to-dateness, qualifications and resumes of author, writing and literary decency, content and structural coherence, compatibility with learning theories. The nature of interaction and motivational power are physical and visible characteristics. The method of this research is critical analysis. The results of the present study show that the author has not succeeded in fully observing the ten principles in her book. For this reason, the book needs to be revised to address the shortcomings in order to make it more effective.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "characteristics of of academic textbook"
  • "English literature"
  • "History of literary criticism"
آرمند، م.، همت، م.، رحمانی کنیگری، م.، فهیمی‌فر، س.، بهروزی، ع.، طالب حقیقی، ف.، و زرقانی، م. (1400). شناسایی و اولویت‌بندی ملاک‌های ارزیابی کتب چاپی در حوزۀ علوم پزشکی. پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، 49، 237-272.
آصف زاده، س. (1387). راهنمای آموزش بالینی برای دستیاران پزشک. قزوین: دانشگاه علوم پزشکی قزوین.
احمدزاده هروی، ش. (1392). تاریخ نقد ادبی. تهران: سمت.
امن‌خانی، ع. (1398). تاریخ نقد ادبی معاصر در ترازوی نقد (نگاهی انتقادی به پژوهش‌های انجام‌شده دربارۀ تاریخ نقد ادبی معاصر). ادبیات پارسی معاصر، 1، 59ـ  80.
آلن، گ. (1385). بینامتنیت. ترجمۀ پ. یزادنجو. ویراست 2. تهران: نشر مرکز.
جمالی زواره، ب.، نصر، ا.، آرمند، م.، و نیلی، م.ر. (1388). تبیین معیارهای محتوایی تألیف و تدوین کتاب‌های درسی دانشگاهی رشته‌های علوم تربیتی، مشاوره و روان‌شناسی. سخن سمت، 21، 31ـ 49.
رحمانی، ع.، و ظفرآبادی، ح. (1400). ارزیابی و نقد کیفیت کتاب صرف و نحو عربی اثر عباس ماهیار (براساس معیار ده‌گانۀ منصوریان). پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، 48، 160ـ 183.
رضی، ا. (1385). شاخصه‌های ارزیابی و نقد کتاب‌های درسی دانشگاه. تهران: سمت.
رمضانی، ا. (1398). ارزشیابی کتاب درسی و راهنمای معلم زبان‌آموزی و جمله‌سازی دانش‌آموزان ناشنوا/کم‌شنوا. کودکان استثنایی، 2، 123ـ142.
زرین‌کوب، ع.ح. (1361). نقد ادبی. تهران: امیرکبیر.
سید حسینی، ر. (1376). نقد کتاب «مکتب‌های ادبی». تهران: نگاه.
سیف، ع.ا. (1393). روان‌شناسی پرورشی نوین. ویرایش هفتم. تهران: دوران.
عظیمی، ص.، و احمدزاده هروی، ش. (1397). به‌سوی تعریفی تازه از بدن: تحلیل مسئلۀ بدن از فلسفه و جامعه‌شناسی تا ادبیات. مطالعات زبان و ترجمه، 4، 86ـ117.
عابدی جزینی، م. (1399). جستاری در نقد کتاب تاریخ النقد الادبی فی الاندلس اثر محمد رضوان الدایه. نقدنامۀ زبان و ادبیات عربی، 2، 125ـ144.
محمودی، ف. (1391). طراحی الگوی برنامۀ درسی مبتنی بر مسئله در دورۀ کارشناسی ارشد رشتۀ مدیریت آموزشی و اعتبارسنجی و امکان‌سنجیان در آموزش عالی ایران. رسالۀ دکتری، تهران: دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
مشخصات کلی، برنامه و سرفصل دروس دورۀ کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی، گروه زبان و ادبیات. مصوبات هفت‌صد و هفتمین جلسۀ شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورخ 12/11/1387.
ملکی، ح. (1301). برنامه‌ریزی درسی: راهنمای عمل. تهران: مدرسه.
منصوریان، ی. (1392). صد ویژگی کتاب‌های دانشگاهی کارآمد و اثربخش. پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، 29، 1ـ17.
نظری منظم، ه.، و موسوی، س.ر. (1395). نقد و بررسی نقش آموزشی تصویر در کتاب‌های آموزش زبان عربی به غیر عرب‌زبان‌ها (بررسی موردی: کتاب تاریخ الادب العربی، اثر حنا الفاخوری). پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، 39، 26ـ44.
Ahmadzadeh Heravi, Sh.. (2013). A History of Literary Criticism. SAMT: Iran.
Habib, M.A.R. (2011). A History of Literary Criticism: From Plato to the Present. Willey-Blackwell: UK.
Arif, S. (2020). Evaluating Textbooks and Their Potential for EFL Learning and Teaching: A Case Study. Munich: GRIN Verlag.
Hall, V. (1963). Short History of Literary Criticism. New York University
Press: USA.
Serasi, R., Fatimah, L., Hakim, M., & Arif, R. (2021). A Textbook Evaluation on English Textbook Entitled “Grow with English” used by Students of Minural Huda Bengkulu City. Journal Al-Lughah, 10, 22-31.

Tabatabaei Lotf, N., Ahmadzadeh Heravi, Sh., & Sokhanvar, J. (2013). Imaginary ‘Homeland’ and Constitution of a Collective Identity in Diasporic Experiences: An Analysis of The Hundred Secret Senses by Amy Tan. Mediterranean Journal of Social Sciences, 14, 385-396.