بررسی وضعیت نگرش شناختی، عاطفی و عملکردی دانشجویان به دروس معارف اسلامی (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 . اسـتادیارگروه معـارف اسـلامـی‌ـ علوم سیاسی، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران

2 استادیار گـروه معـارف اسـلامی ـ شیعه‌شناسی دانشگاه مازندران، دانشکدۀ الهیـات و معـارف اسـلامی، بابـلسر، ایـران.

چکیده

بازتعریف درس‌های معارف اسلامی دانشگاه‏ها، برای هر چه کارآمدتر کردن آن‏ها برای پاسخ‏گویی به نیازهای نسل نو ضروری است و پژوهش حاضر با هدف  تقویت فرایند علمی سیاست‏گذاری درس‌های معارف اسلامی در چشم‏انداز آینده انجام پذیرفته است. مطالعۀ حاضر بر آن است تا با بررسی وضعیت نگرش دانشجویان نسبت‌به درس‌های معارف اسلامی در سه حیطۀ شناختی، عاطفی و عملکردی، مشخص کند که به چه میزان، در تعالی‌بخشی به باورهای اعتقادی دانشجویان توفیق داشته‌اند؟ روش پژوهش، توصیفی ـ پیمایشی با رویکرد کاربردی است. بنابراین از میان تمام دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل ورودی 1395 و ماقبل آن که حداقل 8 واحد را گذرانده بودند، براساس حجم نمونۀ کوکران 319 دانشجو به روش نمونه‏گیری تصادفی، برای نمونه پژوهش انتخاب شدند.  ابزار جمع‏آوری داده‏ها پرسش‌نامه‌ای  بود که روایی آن، قبلاً موردتأیید چند تن از استادان صاحب‏نظر در این زمینه قرار گرفته است.  مقدار ضریب آلفای کرونباخ در بررسی پایایی کل پرسش‏نامه 908/0 بوده است.  داده‏های حاصل نیز با استفاده از شاخص‏های آمار توصیفی و استنباطی در محیط نرم‌افزار اس.پی.اس.اس. نسخۀ 24 تحلیل شدند.  یافته‏های پژوهش نشان می‏دهد که در ارائۀ درس‌های معارف اسلامی الزامی است رویکردی انتخاب شود که هم به عقل، هم به عاطفه و هم به رفتار دانشجویان توجه شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing the status of students' cognitive, emotional and functional attitudes toward Islamic education courses (Case study of students of Noshirvani University of Technology in Babol)

نویسندگان [English]

  • qolamreza zabetpour kari 1
  • seyydbafger hoseini karimi 2
1 Gholamreza Zabatpour kari, Islamic Theology Group, Babol Noshirvani University of Technology
2 عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه مازندران
چکیده [English]

Redefining the Islamic education courses of universities is necessary to make them more efficient to meet the needs of the new generation and the present study has been conducted with the aim of strengthening the scientific process of policy-making of Islamic education courses in the future perspective. The present study aims to examine the status of students 'attitudes toward Islamic education courses in three areas: cognitive, emotional and functional, to determine to what extent they have succeeded in elevating students' beliefs? The research method is descriptive-survey with an applied approach. Therefore, from all undergraduate students of Noshirvani University of Technology in Babol, entrance 95 and before, who had passed at least 8 credits, 319 students were selected as the research sample based on Cochran's sample size by random sampling method. The data collection tool was a questionnaire whose validity has already been approved by several experts in this field. The value of Cronbach's alpha coefficient in the total reliability of the questionnaire was 0.908. The obtained data were analyzed using descriptive and inferential statistical indicators in SPSS software version 24 .Findings show that in presenting Islamic education courses, it is necessary to choose an approach that pays attention to the intellect, emotion and behavior of students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Attitude"
  • "Cognitive"
  • "Emotional"
  • "Functional"
  • "Islamic Education Courses"

مراجع

قرآن کریم
امینی، م.، رحیمی، ح.، صمدیان، ز.، و غلامی علوی، ص. (1392). ارزیابی مهارت‏های فراشناختی دانشجویان در درس‌های معارف اسلامی باز اندیشی در کارکردهای نظام آموزش عالی. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، ، 21، 103ـ 120.
جونز، ادوارد و ویلارد آلپورت،گ. (1371). روان‌شناسی اجتماعی از آغاز تاکنون. ترجمۀ م.ن. منشی طوسی. مشهد: آستان قدس رضوی.
حسنی، م. (1379). درآمدی بر مبانی اصول و روش‏های تربیت سیاسی از دیدگاه امام علی (ع). تهران: مرکز مطالعات تربیت اسلامی.
حسینی یزدی، ع.، و سبحانی‏نژاد، م. (1392). تبیین چارچوب نظری ابعاد و مولفه‏های نگرش جامع پژوهش‏گری و طراحی عناصر عمومی آن در برنامۀ درسی مدرسه‏ای. نظریه و عمل در برنامۀ درسی، 2، 99-124.
حلیمی جلودار، ح. (1394). جستاری در میزان گرایش دانشجویان به درس‌های معارف اسلامی و عوامل مؤثر بر آن (نمونه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران). فصلنامۀ مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، 3، 317-334.
حلیمی جلودار، ح. (1394). بررسی دیدگاه دانشجویان دربارة شیوة آموزش درس‌های معارف اسلامی با تأکید بر خصایص جمعیت شناختی آنان (نمونة موردی دانشجویان دانشگاه مازندران)، پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، 37، 98-117.
خمینی، ر. (1385). صحیفۀ امام مجموعه آثار امام خمینی. تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
خوشی، ا. (1392). تبیین و شناسایی مسایل و نیازهای دانشجویان در برنامۀ درسی معارف اسلامی دانشگاه‏های تهران به‌منظور الگوی مناسب. پایان‌نامۀ دکتری برنامه‏ریزی درسی، دانشکدۀ روان‏شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
خوشی، ا.، ملکی، ح.، و کلانتری، ا. (1391). طراحی و تبیین اهداف مطلوب انقلاب اسلامی (برنامۀ درسی درس‌های معارف اسلامی دانشگاه ها). مطالعات انقلاب اسلامی، 32، 119ـ146.
دهشیری، م. (1377). نظریۀ انقلاب اسلامی از دیدگاه امام خمینی، حضور، 26، 6ـ23.
علوی، ح. (1369). بررسی عوامل مؤثر در بهبود ارائۀ درس‌های وابسته به معارف اسلامی. پایان‏نامۀ کارشناسی ارشد،گروه علوم تربیتی و برنامه‌ریزی آموزشی، دانشکدۀ علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان.
کریمی، ی. (1373). روان شناسی اجتماعی (نظریه‌ها، مفاهیم و کاربردها). تهران: بعثت.
لیاقت‏دار، م.، شاه نظری، ج.، و مسلمی، م. (1387). بررسی ویژگی‌های علمی، حرفه‌ای و شخصیتی اساتید درس‌های عمومی معارف اسلامی از دیدگاه دانشجویان شهر کرمان. پژوهش‏نامۀ انقلاب اسلامی، 15، 57ـ84.
مجیدی، م.، و فاتحی، ا. (1385). سنجش نگرش دانشجویان نسبت‌به برنامه‏ریزی درس‌های معارف اسلامی. پژوهش و برنامه‏ریزی در آموزش عالی، 3، 37ـ55.
نصیری، م. (1387). نقش معنویت در پیروزی انقلاب اسلامی از دیدگاه امام خمینی، حصون، 16، 101ـ111.
یوسفی لویه، و. (1386). تأثیر آموزش درس‌های معارف اسلامی بر نگرش دینی دانشجویان، تربیت اسلامی، 5، 153ـ184.
یوسفی، ع. (1383). واژه‏نامۀ توصیفی آموزش طبقه‌بندی اهداف آموزشی حیطۀ عاطفی. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 12، 129ـ130.
Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of Educational Objectives. Handbook I: The Cognitive Domain. New York: David McKay Co Inc.
Hall, M.P. (2007). Bcoming a teaching professional: affective development and inquiry through service learning. Journal of cognitive affective learning, 2, 29-30.
Kouyoumdjian, H., & Bplotnik, R. (2011). Introduction to psychology, Canada, ninth edition. Wadsworth, Cengage Learning publication.
Nickell, G. S., & Pinto, J. N. (1986). The computer attitude scale. Computers in Human Behavior, 2(4), 301-306.
Oermann, M.H., & goberson, K.B. (2009). Evaluatin and testing in nursing education. Third edition. New York: springer publishing company.
Owen-smith, P. (2008). Rescuing the affective: teaching the mind and heart. Journal of cognitive affective learning, 2, 31-33.
Yushau, B. (2006). The Effects of blended e-learning on mathematics and computer attitudes in pre- Calculus algebra. The Montana Mathematics Enthusiast, 3, 176-183.
Zamanpour, A., Khani, M.H., & Moradiani Dizehroud, S.KH. (2013). The effect of Computer Anxiety on Attitude towards e- Learning: The Mediating Role of Attitude and Self-Efficacy of Computer and Internet. Educational Psychology, 9(28), 77-98.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار