مطالعة قابلیت‌های هنرهای جوامع محلی بر مبنای رویکرد آموزش هنر جامعه‌محور (مطالعة موردی: عروسک‌های بازیچه، آیینی و نمایشی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه الزهرا، دانشکدة هنر، گروه هنر، تهران، ایران

2 استاد، دانـشگاه الزهـرا، دانشکدة هنر، گروه هنر، تهران، ایران

3 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان (خوراسگان)، دانشکده مدیریت، اصفهان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد مختلف قابلیت‌های هنرهای جوامع محلی، به‌ویژه عروسک‌های بازیچه، و آیینی و نمایشی، برای طراحی و اجرای برنامه‌های «آموزش هنر مبتنی بر جامعه» است. روش آن، کیفی از نوع اکتشافی و با رویکرد پدیدارشناسانه و جامعة پژوهش آن، مربیان، هنرمندان و پژوهشگران فعال حوزة هنرهای بومی، به‌ویژه عروسک‌ها، و مشغول به آموزش در جوامع محلی است. روش نمونه‌گیری، هدفمند متجانس بود که با 9 نفر به حد اشباع نظری داده‌ها رسید. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبة نیمه‌ساختاریافته بود. اعتبار اطلاعات گردآوری ‌شده با معیار ارزیابی لینکن و گوبا (1985) و روش دنزین (1978) و پاتون (1999) تأیید شد. روش تجزیه‌‌و‌تحلیل داده‌ها با استفاده از روش هفت مرحله‌ای کولایزی (1978) صورت گرفت. براساس یافته‌های پژوهش قابلیت‌های عروسک‌ها در دو سطح اصلی: «درون‌ساختی» و «برون‌ساختی»؛ چهار سطح میانی: «فرمی»، «محتوایی»، «کاربردی» و «کارکردی»؛ و سیزده مضمون خُرد: «مکان‌مندی»، «زمان‌مندی»، «نمایشگری»، «زیبایی‌شناسی چندبعدی»، «آیین‌مندی»، «بازشناسی هویتی»، «روایت‌مندی/ روایتگری»، «اقتضای مکانی»، «خیر عام اجتماعی»، «وجه مشارکتی»، «تفسیری»، «بازشناسی هویتی» و «روابط متقابل یادگیری و جامعه» انتزاع‌یافته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The potentials of the arts of local communities based on the community-oriented approach in teaching art

نویسندگان [English]

  • Marzieh Talaei 1
  • Fatemeh Nasrin Kateb 2
  • Saeed Sharifi 3
1 PhD Student, Art Department, Art College, Al-Zahra University, Tehran, Iran
2 Professor, Art Department, Art College, Al-Zahra University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan), Mangement Faculty, Isfahan, Iran
چکیده [English]

This research aimed to identify different dimensions of the potentials of the arts of local communities, in particular, toy dolls, and ritual and theatrical puppets to plan and run Community-Oriented Art Teaching programs. This is a qualitative, exploratory, and phenomenological research. The research community included educators, artists, and researchers who are active in the field of indigenous arts, especially puppets, and are teaching in local communities. Sampling was carried out through purposive homogeneity method which reached data saturation level with 9 persons. Data collection tool was semi-structured interview. Data validity was confirmed by the evaluation criteria of Lincoln and Guba (1985) and the methods of Denzin (1978) and Patton (1999). The seven-step method of Colaizzi (1978) was used for data analysis. The findings showed that the potentials of puppets are classified into: 2 main levels (internal-structure and external-structure); 4 intermediate levels: “formal”, “substantial”, “pragmatic” and “functional”; and 13 micro-themes: “spatiality”, “temporality”, “representativeness”, “multidimensional aesthetics”, “ritualism”, “identity recognition”, “narrativeness/narration”, “spatial appropriateness”, “general social good”, “participatory aspect”, “interpretative”, “identity recognition” and “interrelationships between learning and society”.

کلیدواژه‌ها [English]

  • phenomenology
  • community-oriented art teaching
  • community arts
  • ritual-theatrical puppets
  • local communities

مراجع

آریان‌پور، امیرحسین (1388).جامعه‌شناسی هنر،تهران: انتشارات گستره.
ابراهیمی ناغانی، حسین (1394). «زیبایی‌شناسی هنرهای قومی ایران؛ مبتنی بر قانون آمیختگی؛ نمونه سروده‌های قومی (با تأکید بر بختیاری)»، ادبیات و زبان‌های محلی ایران زمین، شمارة 4، ص 1ـ20.
حبیبا، سعید و بهنام حبیبی (1392). «پاسداشت بومیان، درآمدی بر حقوق سنتی مردم بومی»، پژوهش حقوق خصوصی، شمارة 5، ص 9ـ34.
عظیم‌پور، پوپک (1389). فرهنگ عروسک‌ها و نمایش‌های عروسکی آیینی و سنتی ایران، تهران: انتشارات نمایش.
لش، اسکات (1391). جامعه‌شناسی پست‌مدرنیسم، تهران: انتشارات مرکز.
نصری اشرفی، جهانگیر، سهرابی، امیر و عباس شیرزادی آهودشتی (1391). از آیین تا نمایش، جلد اول، تهران: نشر آرون.
نیکوئی، آزاده (1390). مطالعة قابلیت‌های عروسک به‌عنوان رسانة هنرهای سنتی، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه الزهرا.
 
Adejumo, C. O. (2000). “Community-based art”, School Arts, 99(6): 12-18.
Bastos, F. M. C. (1999). “Making the familiar strange: teachers’ interpretations of community art: A case study”, Marilyn Zurmuehlen Working Papers in Art Education, 9(1): 1.
Bastos, F. M. C. (2002). “Making the familiar strange: A community-based art education framework”, In: Y. Gaudelius & P. Speirs (Eds.), Contemporary Issues in Art Education, pp. 70-83, Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
Blandy, D. (1994). Assuming responsibility: Disability rights and the preparation of art educators. Studies in Art Education, 35(3): 179-187.
Bolin, P. E., Blandy, D. E. & K. G. Congdon (Eds.). (2000). Remembering others: Making invisible histories of art education visible, National Art Education Association.
Clark, G., & Zimmerman, E. (2000). “Greater understanding of the local community a community-based art education program for rural schools”, Art Education, 53(2): 33-39.
Colaizzi, P. F. (1978). “Psychological research as the phenomenologist views it”, In R. Vaile & M. King (Eds.), Existential Phenomenological Alternatives for Psychology, pp. 48-71, New York: Oxford University Press.
Congdon, K. G. (2004). Community Art in Action, Davis Publications.
Congdon, K., Blandy, D., & P. Bolin (Eds.). (2001). Histories of Community-Based Art Education, Reston, VA: National Art Education Association.
Crown, C., & C. Russell (Eds.) (2007). Sacred and Profane: Voice and Vision in Southern Self-Taught Art, University. Press of Mississippi.
Davidson, L. (2004). “Phenomenology and contemporary clinical practice: Introduction to special issue”, Journal of Phenomenological Psychology, 35(2): 149-162.
Dewey, J. (1980). Art As Experience, New York: GP Putnam’s Sons.
Efland, A. D., & R. W. Neperud (1995). Context, Content and Community in Art Education: Beyond Post Modernism, New York: London; Teachers College Press, Columbia University.
Elizabeth, L., & S. Young (2006). Works of Heart: Building Village Through the Arts, Oakland, Calif: New Village Press.
Forrestel, P. (2004). Empowering Youth: A Framework for Evaluating Community-Based Art Education, Doctoral dissertation, University of Florida.
Gaudelius, Y., & P. Speirs (Eds.). (2002). Contemporary Issues in Art Education, Pearson College Division.
Gray, S. R., & M. A. Graham (2007). “This is the right place: Community-based art education at Utah’s Springville Museum of Art”, Journal of Museum Education, 32(3): 301-310.
Gude, O. (2004). “Postmodern principles: In search for a 21st century art education”, Art Education, 53(1): 6-14.
Gude, O. (2007). “Principles of possibility: Considerations for a 21st-century art & culture curriculum”, Art Education, 60(1): 6-17.
Holloway, D. L., & B. Krensky (2001). Introduction: The arts, urban education, and social change.
Holloway, I. (1997). Basic Concepts for Qualitative Research, London: Blackwell Science.
Hutzel, K., & T. Anderson (2005). Learning From Community: A Participatory Action Research Study of Community Art for Social Reconstruction.
Jennings, N., Swidler  S. & C. Koliba (2005). “Place-based education in the standards-based reform era – conflict or complement?”, American Journal of Education, 112, pp. 44-65.
Jones, B. (1988). “The community artist as community development catalyst: An evaluation of a pilot project”, Journal of the Community Development Society, 19(1): 37-50.
Kader, T. (2000). Material culture studies and art education: Examining the cultural artifacts of the Bohra from makaan to masjid, Thesies in Art Education.
Kincheloe, J. L., Steinberg, S. R., & R. E. Chennault (Eds.). (2000). White Reign: Deploying Whiteness in America. Palgrave Macmillan.
Krensky, B., & S. L. Steffen (2009). Engaging Classrooms and Communities Through Art: A Guide to Designing and Implementing Community-Based Art Education, Lanhom, MD: Altamina Press.
Lawton, P. (2010). “Hand-in hand, building community on common ground”, Art Education, 63(6):6-12.
Lincoln, YS. & Guba, EG. (1985). Naturalistic Inquiry, Newbury Park, CA: Sage Publications.
London, P. (1994). “Step outside: Community-based art education”, Portsmouth, NH: Heinemann.
Lowe, S. S. (2000). “Creating community: Art for community development”, Journal of Contemporary Ethnography, 29(3): 357-386.
Marché, T. (1998). “Looking outward, looking in: Community in art education”, Art Education, 51(3): 6-13.
Marshall, J. (2002). “Exploring culture and identity through artifacts: Three art lessons derived from contemporary art practice”, Contemporary Issues in Art Education, pp. 279-290.
Matarasso, F. (1998). Poverty & Oysters: The Social Impact of Local Arts Development in Portsmouth, Comedia.
McFee, J. K., & R. M. Degge (1977). Art, culture, and the environment: A catalyst for teaching. Belmont, CA: Wadsworth Publishing Company Inc.
Morris, C. B. (1998). “Paulo Freire: Community based arts education”, Journal of Social Theory in Art Education, 18(1): 44-58.
Newman, T., Curtis, K., & J. Stephens (2003). “Do community‐based arts projects result in social gains? A review of the literature”, Community Development Journal, 38(4): 310-322.
Nyman, A. L. (2002). “Cultural content, identity, and program development: Approaches to art education for elementary educators”, Contemporary Issues in Art Education, pp. 61-69.
O’Connor, J. (2014). A Look at Community-Based Art Education Through Multiple Lenses: the Potentials of Empowerment and Advocacy Through the Arts, Doctoral Dissertation, University of Illinois at Urbana-Champaign.
Patton, MQ. (1999). “Enhancing the quality and credibility of qualitative analysis”, HSR: Health Services Research, 34(5): Part II, pp. 1189-1208.
Slingerland, D. (2015). Enriching Communities with Community-Based Arts Education (Doctoral dissertation).
Ulbricht, J. (2002). “Learning about community art behaviors”, Journal Art Education, 55(5): 33-38.
Ulbricht, J. (2005). “What is community-based art education?”, Journal Art Education, 58(2): 6-12.
Villeneuve, P., & D. Sheppard (2009). “Close to home: Studying art and your community”, Art Education, 62(1): 6-13.
Whiteland, S. (2016). “A Story of CBAE for Future Art Educators”, Canadian Review of Art Education: Research and Issues/Revue canadienne de recherches et enjeux en éducation artistique, 42(2), 18-30.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار