شناسایی ملاک‌ها و نشانگرهای اصیل‌نویسی در نگارش علمی دانشگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی، بخش تخصصی پژوهش و سنجش، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران.

2 دانشیار بخش تخصصی پژوهش و سنجش؛ دانشکده روان شناسی و علوم‌تربیتی؛ دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 مدرس، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

با توجه به تغییراتی که امروزه در فضای آموزش عالی در جریان است، ارتقای کیفیت نگارش علمی، یکی از اهداف عمده و اصلی نظام آموزشی و یکی از دغدغه‌های اصلی اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، دانشجویان و دانشمندان به‌شمار می‌آید. برای این امر، لازم است سطوح کیفی ویژگی‌های آن شناخته شوند و تمرین‌های مستمر و دقیق برای کسب و ارتقای توانمندی‌ها از طریق خودارزیابی، ارزیابی همگنان و متخصصان انجام‌ شود. اصالت نگارشی، از مهم‌ترین ویژگی‌های نگارش علمی دانشگاهی است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی ملاک‌ها و نشانگرهای اصیل‌نویسی در نگارش علمی دانشگاهی است. بدین‌منظور با استفاده از روش پدیدارشناسی و مصاحبۀ نیمه‌ساختارمند با دوازده نفر از اعضای هیئت علمی دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران که از طریق روش نمونه‌گیری ملاکی انتخاب ‌شده بودند، داده‌ها گردآوری‌ شد. یافته‌ها به شناسایی 52 نشانگر و دسته‌بندی هفت ملاک شامل «آزادمنشی نگارشی»، «اخلاق‌ منبع‌گزینی و منبع‌نویسی»، «عاملیت‌بخشی به ‌اخلاق ‌نگارشی»، «مستدل‌نویسی»، «محتمل‌نویسی»، «کاربردی بودن» و «بازتاب اندیشه و نگرش پژوهشگر» منجر شد. نتایج پژوهش بر اهمیت انکارناپذیر اصیل‌نویسی در نگارش علمی دانشگاهی و ضرورت آموزش مبتنی بر ملاک‌های آن صحه می‌گذارد. آموزش و ارزشیابی متون پژوهشی مبتنی بر ملاک‌ها و نشانگرهای شناسایی‌‌شده، می‌تواند در بهبود کیفیت نگارش علمی دانشگاهی مفید واقع شود. در انتهای پژوهش، پیشنهادهایی برای بهبود اصالت نگارش علمی دانشگاهی ارائه شد.            

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying the criteria and indicators of authentic writing in academic scientific writing

نویسندگان [English]

  • Milad Shirdel 1
  • Keyvan Salehi 2
  • Hajar Ghadirian 3
1 Master;s student in Educational Research, Division of Research and Assessment, , Faculty of Psychology and Education, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Associate professor, Division of Research and Assessment, Faculty of Psychology and Education, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Lecturer, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Considering the changes that are taking place in higher education environment, improving the quality of scientific writing is one of the main goals of the educational system and the main concerns of university faculty members, students and scientists. For this purpose, it is necessary to identify the quality levels of its features and perform continuous and detailed exercises in order to acquire and improve capabilities through self-evaluation and expertsʼ assessment. Authenticity in writing is one of the most important features of academic scientific writing. The aim of the present study was to identify the criteria and indicators of authentic writing in academic scientific writing. Data were collected using a phenomenological method and semi-structured interview of 12 members of the Faculty of Psychology and Education of University of Tehran who were selected through the criterian sampling method. The finding led to the identification of 52 indicators and classificaton of 7 criteria including "freelance writing", "source selection and writing ethics", "execution of writing ethics", "argumentative writing", "writing probably", "usefulness" and "reflection of the researcher's thought and attitude". Results confirmed undeniable importance of authentic writing in academic scientific writing and the necessity of education based on its criteria. Education and evaluation of research texts based on identified criteria and indicators can be useful in improving the quality of academic scientific writing. At the end of the research, suggestions were presented to improve the authenticity of academic scientific writing.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • scientific writing
  • authentic writing
  • academic writing
  • writing ethics
  • phenomenology
آصف زاده، سعید. شجاعی، پریسا و امیریان، سمیه (1392). ارزیابی کاربردی بودن طرح‌های تحقیقات نظام سلامت دانشگاه علوم پزشکی قزوین. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 17(1)، 69-75.‎
احمدی شیرازی، معصومه و شکرابی، زینب. (1390). تأثیر بازخورد بر روند اصلاح نگارش ژاپنی زبان‌آموزان فارسی ‌زبان. پژوهش‌های زبانشناختی در زبا‌‌‌‌‌‌‌نهای خارجی، 1(2)، 5-17.‎
انتظاری، منیرالسادات. (1394). نقش آموزش بر مدیریت کیفیت و بهره وری نیروی انسانی در آموزش و پرورش و مدل تعالی سازمانی، دومین کنفرانس بین المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری. شرکت همایش آروین البرز؛ کوالاالامپور مالزی، 24 آذرماه 1394؛
باغدار ‌دلگشا، علی و ایمان‌پور، بنیامین. (1395). پردازش‌ شخصیت‌های مزدک و انوشیروان در نگارش‌های میرزا فتحعلی آخوندزاده و میرزا آقاخان کرمانی. تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، 12(7)، 37-62.‎
بستانی، قاسم. (1398). نقد و بررسی اخبار آغاز نگارش حدیث به فرمان عمر بن عبدالعزیز. حدیث پژوهی، 11(1)، 161-192.‎
بهی مهر، سارا؛ ریاحی نیا؛ نصرت و منصوریان، یزدان. (1393). شناسایی مشکلات پایان‌نامه‌نویسی از دیدگاه دانشجویان علم اطلاعات و دانش‌شناسی در دانشگاه‌های شهر تهران. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 48(1)، 39-59.‎
جلیلی، سیّد اکبر؛ ابطحی، خدادادیان، سیّد مهدی و ابطحی، مهدی. (1393). تأثیر راهبرد ترجمه بر خطاهای دستوری و واژگانیِ فارسی‌آموزان چینی در نگارش به زبان فارسی. پژوهش نامه آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان، 3(شماره یک-پیاپی 6)، 137-161.‎
پروین، نورالدین؛ فرخی‌پور، سجاد و شوشتری، مهدی. (1400). بررسی تأثیر بازخوردهای اصلاحی مکتوب بر یادگیری نگارش زبان خارجی: مطالعه مقایسه‌ای بازخوردهای فرازبانشناختی، فراخوانشی و نو قالب در مجموعه آموزشی صدی الحیاة. پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، 25(48)، 138-159.‎
پریرخ، مهری. (1388). چالش‌های نگارش مقاله برای نشر در مجله های علمی – پژوهشی. پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت، 10(2)، 1-4.
حاتمی، علی؛ جهانگیری، جهانگیر و فتاحی، سجاد. (1391). بررسی عوامل مرتبط با گرایش دختران تحصیل کرده به مهاجرت به خارج از کشور: "مطالعه موردی دانشجویان دختر مراجعه کننده به مراکز اعزام به خارج دانشجو شهر شیراز". زن و جامعه (جامعه شناسی زنان). 3(2 (مسلسل 10))، 55-80.
حری، حمیدرضا؛ جلایی، سید عبدالمجید و حمزه نژاد، نسیم. (1394). بررسی تاثیر فرار مغزها بر تولید و تجارت خارجی ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه. نظریه های کاربردی اقتصاد. 2(1)، 25-44.
حری، عباس. (1400). آیین نگارش علمی، چاپ هشتم. تهران: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور.
حسین‌زاده، مینا؛ حسنخانی، هادی و رحمانی فرناز. (1394). اخلاق در پژوهش‌های کیفی: تحلیل مفهوم به روش تحولی راجرز. مجله اخلاق پزشکی-علمی پژوهشی، 9(32)، 11-43.‎
حسینیان، شهامت و عیسی آبادی مجید. (1396). ابعاد استراتژی توانمندسازی منابع انسانی معاونت نیروی انسانی ناجا.‎ مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 3(5)، 97-126
رحمانی‌زاده دهکردی، حمیدرضا. (1393). معیارهائی برای نگارش علمی براساس (فهم، ترجمه و آنالیز) یک مقاله‌ی تأثیرگذار جهانی:«مدرنیته، پروژه‌ی نا تمام». حکمت و فلسفه، 10(40)، 37-62.‎
رستمی حصوری، هاجر. (1393). اثر مهاجرت نیروی انسانی متخصص (فرار مغزها) بر فقر در کشورهای در حال توسعه. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، 2(5)، 93-104.‎
رضائی، عباسعلی و سیری، هانیه. (1401). فعالیت‌های هوشیاری-افزا در حوزه واژگان: مطالعه موردی کتاب‌های آموزش زبان انگلیسی برای اهداف ویژه در ایران. پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، 26(50)، 1-21.‎
رودی رشت آبادی، ام سلمه؛ محمدعلی زاده، سکینه و حقدوست، علی اکبر. (1390). بررسی درک مدیران پرستاری شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهر کرمان در زمینه رعایت حقوق بیماران به عنوان آزمودنی های تحقیق و میزان مشارکت آنان در فعالیت های پژوهشی. اخلاق پزشکی، 17، 61-76
زارع، ساجد. (1399). بررسی اثربخشی تمرین «الگو در ترجمه» بر پیشبرد مهارت نگارش عربیِ دانشجویان فارسی ‌‌زبان. جستارهای زبانی، 11(1)، 277-300.‎
زاهدی، ‌لادن‌ناز. (1386). اقدامات سوء علمی در فرآیند پژوهش های پزشکی و نگارش مقالات: مسئولیت حرفه‌ای. اخلاق در علوم و فناوری، 4(2)، 73-80.‎
زرقانی، مهدی. (1389). تکوین تدریجی سنت نگارش تاریخ ادبی ایران. شعر پژوهی، 3(2)، 75-102.‎
زندی، رضا؛ وکیل الرعایا، یونس و فرهادی نژاد، محسن. (1398). طراحی مدل نگهداشت ژن نخبگی با تأکید بر دانش‌آموختگان آموزش عالی و وزارت بهداشت. جامعه شناسی کاربردی، 30(4)، 97-112.
ساداتی نوش آبادی، سید مهدی و صبوری، نرجس بانو. (1397). بررسی حرکت نحوی پرسش‌واژه‌ها در زبان فارسی میانۀ زردشتی بر اساس «اصل نگارش بند»(پژوهشی بر پایۀ دستور زایشی). جستارهای زبانی، 9(6)، 69-91.‎
ساکی، رضا. (1390). اخلاق در پژوهش‌های آموزشی و مولفه‌های آن. اخلاق در علوم و فناوری، 19(6)، 47-58.‎
سعادتی، فاطمه؛ منصوریان، یزدان و زره ساز، محمد. (1396). تحلیل وضعیت ساختاری مقاله‌های پژوهشی و راهنماهای نگارش در مجله‌های علمی-پژوهشی حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی. تعامل انسان و اطلاعات، 4(1)، 28-40.‎
سیری، مسعود و قربان دایی، ستاره. (1395). تاثیر خودآزمایی مهارت نگارش به روش‌های سازنده و پایان محور بر عملکرد نگارش و دقت خودآزمایی زبان آموزان ایرانی. پژوهش‌های زبانشناختی در زبا‌نهای خارجی، 6(2)، 343-364.‎
شیردل، میلاد؛ دهقانی، مرضیه و خلیلی، سپیده. (1401). تبیین علل تمایل دانشجویان دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران به مهاجرت: کاوشی پدیدارشناسانه. دومین کنفرانس ملی آینده نگری در روانشناسی و علوم تربیتی، شیراز.
صدوقی، مجید. (1390). ضوابط اخلاقی در پژوهش‌های علوم رفتاری. روش شناسی علوم انسانی، 17(67)، 97-121.‎
طاهرخانی، سکینه. (1395). ملاحظات اخلاقی در پژوهش‌های مرتبط با خشونت خانگی. مجله اخلاق پزشکی-علمی پژوهشی، 10(35)، 143-175.‎
عامری، علیرضا و پورنیک صفت، زهرا. (1396). مطالعه فرآیندهای ویراست و بازبینی هنگام نگارش گونه‌های مختلف متن. پژوهش‌های زبانشناختی در زبان‌های خارجی، 7(1)، 179-202.‎
عزیزی، نعمت اله؛ علیخانی، پرستو و محمدی، شیر کوه. (1393). نقش آموزش عالی فرامرزی در پویایی و مهاجرت نیروی انسانی متخصص. مجله آموزش عالی ایران، 6(4)، 21-46.‎
عسکرپور، وحید. (1396). نگارش آغازین و جایگاه آن در تطور فرهنگ و ادراک انسان نقدی بر کتاب شکل‌گیری و توسعة آغاز نگارش در ایران. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، 17(4)، 99-112.‎
قابضی، روح الله. (1392). بررسی عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی در مراکز پژوهشی (مطالعه موردی: پژوهشگاه صنعت نفت). نوآوری و ارزش آفرینی، 3(1)، 111-121.
قاسمی، مجید و صالحی، کیوان. (1397). تحلیل پدیدارشناسانه عوامل درون‌سازمانی مؤثر بر استفاده از مؤسسات تولید مقاله و پایان‌نامه. سیاست علم و فناوری، 11(4)، 35-48.‎
لطفی یامچی، خدیجه؛ کلاته سیفری، معصومه و حسینی، الهه. (1396). مدل ساختاری تأثیر مدیریت استعداد بر بهره وری نیروی انسانی و نوآوری در سازمان‌های ورزشی (مورد مطالعه: اداره کل ورزش و جوانان استان آذربایجان شرقی). مدیریت منابع انسانی در ورزش، 5(1)، 35-48.‎
لطیفی، سعید؛ نوروزی، امید؛ حاتمی، جواد و فردانش، هاشم. (1398). تأثیر محیط یادگیری مشارکتی آنلاین مبتنی بر بازخورد همتا و آموزش استدلال ورزی بر کیفیت نگارش و بازخورد استدلالی. پژوهش در نظام های آموزشی، 13(45)، 27-44.‎
محمدپورلیما، نغمه؛ عالیزاد، فرشید و خوئینی، علی. (1394). چالش‌های اعزام و حضور نیروی انسانی متخصص در مناطق بحران‌زده. فصلنامه علمی دانش پیشگیری و مدیریت بحران، 5(1)، 21-29.‎
مردانی، امیرحسین؛ ناخدا، مریم و شمسی گوشکی، احسان. (1400). اخلاق در پژوهش: اعتباریابی مدل عوامل مؤثر بر سوءرفتار پژوهشی در تحقیقات علوم پزشکی ایران. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 16(3)، 20-31.‎
مهارتی، یعقوب؛ برومند، الهام و لقمانی، هدیه. (1393). اخلاقیات در فرایند تحقیق علمی. اخلاق در علوم و فناوری، 9(1)، 12-21.
هاشم دباغیان، فتانه و فروزنده، مینا (1396). میزان رعایت دستورالعمل اخذ رضایت‌نامه در پایان‌نامه‌های بالینی طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال‌های 1394-1390. مجله اخلاق زیستی-علمی پژوهشی، 7(23)، 39-47.‎
Ana, J., Koehlmoos, T., Smith, R., & Yan, L. L. (2013). Research misconduct in low-and middle-income countries. PLoS medicine10(3), e1001315.
Berg, BL. Lune, H. (2004). Qualitative research methods for the social sciences: Pearson Boston. 53
Creswell, J. W., Hanson, W. E., Clark Plano, V. L., & Morales, A. (2007). Qualitative research designs: Selection and implementation. The counseling psychologist, 35(2), 236-264.
Diekelmann, N., Allen, D., & Tanner, C. (1989). The national league for nursing criteria for appraisal of baccalaureate programs: A critical hermeneutic analysis. New York: NLN Press
Geng, J., & Razali, A. B. (2022). Effectiveness of the Automated Writing Evaluation Program on Improving Undergraduates' Writing Performance. English Language Teaching15(7), 49-60.
Graham, S. (2022). Teaching writing in the digital age. Educational psychology section; D. Fisher (Ed.). Routledge encyclopedia of education (Online). Taylor & Francis.
Haryono, A., & Adam, C. (2021). The Implementation of Mini-Research Project to Train Undergraduate Students' Scientific Writing and Communication Skills. Journal of Biological Education Indonesia (Jurnal Pendidikan Biologi Indonesia)7(2), 159-170.
Huawei, S., & Aryadoust, V. (2022). A systematic review of automated writing evaluation systems. Education and Information Technologies, 1-25.
 
Silveira, E. A., de Sousa Romeiro, A. M., & Noll, M. (2022). Guide for scientific writing: how to avoid common mistakes in a scientific article. Journal of Human Growth and Development32(3), 341-352.
Supaphol, P. (2010). Ethics in Scientific Writing. Chiang Mai Journal of Science37(2).
Vicinus, M., & Eisner, C. (2009). Originality, imitation, and plagiarism: Teaching writing in the digital age (p. 281). University of Michigan Press.
Yamac, A., Öztürk, E., & Mutlu, N. (2020). Effect of digital writing instruction with tablets on primary school students’ writing performance and writing knowledge. Computers & Education157, 103981.
Zarlis, M., Astuti, S., & Salamuddin, M. (2018). Analysis of Reading, Reference and Information Management on the Quality of Scientific Writing. Aptisi Transactions on Management (ATM)2(1), 63-69.