تأملی انتقادی در باب برنامة درسی بازنگری‌شدة کارشناسی رشتة آموزش زبان انگلیسی در سطح قصد و اجرا: پژوهشی سندکاوانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان‏شناسی کاربردی بخش آموزش زبان انگلیسی دانشگاه سلمان فارسی کازرون، کازرون، ایران

چکیده

برنامه‏های درسی آن‏ گاه که به «محک تجربه» و به مدد پیاده‏سازی به‌صورت نظام‏مند واکاوی شوند سایه‏روشن‏ها و تنگناهایشان بیش‌ازپیش بر متولیان و برنامه‏ریزان عیان می‏شود. با درنظرداشتِ این مهم، پژوهش سندکاوانة کیفی حاضر با هدف آشکارسازی نقاط ضعف احتمالیِ برنامة درسی بازنگری‌شدة کارشناسی رشتة آموزش زبان انگلیسی (مصوب ۱۶/۰۴/۱۳۹۹)، که از آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۰ به همة مؤسسات آموزش عالی ایران (به غیر از دانشگاه فرهنگیان که برنامة درسی خاص خود را داراست) به‌صورت لازم‏الاجرا ابلاغ شده است، انجام پذیرفت. جستار حاضر در دو سطحِ برنامة درسی قصد شده در قالب سند ابلاغی وزارت عتف به مؤسسات، که فاقد چینش و سطح‏بندی دروس است، و نیز در سطح برنامة درسی در حال اجرا توسط بخش‏های مجری دانشگاهی در قالب آرایش ترمی به بررسی اسناد موجود پرداخت. بررسی سند وزارت نشان داد که برنامة مزبور، از ‏نظر قصد، واجد کاستی‏هایی نظیر تعدّد غیرضروری و بعضاً غیردقیق معادل‏های مربوط به مفاهیم یکسان در عناوین دروس، عدم اقبال کافی به واقعیت‏های سیال عرصة آموزش زبان انگلیسی در کشور و دنیا در قالب نگنجاندن یک سری محتواها و شایستگی‏های لازم جهت عملکرد بهینة مدرسان، و نیز عدم توجه به سطح شناختی پاره‏ای از مواد درسی است. همچنین، تأمل دقیق در آرایش ترمیِ برنامه‏های در حال اجرا در دانشگاه‏های مجریِ دوره حکایت از ضعف‏هایی نظیر عدم رعایت پیش‏نیازهای درسی و تقدم و تأخر نامناسب بعضی دروس از حیث زمان و محتوا داشت. هم‏سو با نویافته‏های پژوهش، پیشنهادهایی در جهت مرتفع ساختن معایبِ شناسایی‌شده و ارتقای کیفیت دوره عرضه ‌شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Critical Reflections on the Revised Curriculum of ELT at Bachelor-degree Level on Two Planes of Intention and enactment: A Documentary Analysis

نویسنده [English]

  • Alireza Rasti
Department of English Language Teaching, Salman Farsi University of Kazerun, Kazerun, Iran
چکیده [English]

When curricula being enacted are exposed to systematic scrutiny, they unveil their strengths and weaknesses to curriculum planners. With this in mind, the present qualitative documentary analysis has aimed at uncovering any possible limitation of the revised curriculum of ELT at bachelor-degree level having been announced as required to take effect since the outset of 1400 in all Iranian universities (save Farhangian University having already developed its own curriculum). The research has examined existing policy documents on the level of intended curriculum in the form of a Ministry of Science, Research and Technology text lacking in sequencing of subjects, as well as that of the curriculum being enacted in the form of sequenced charts of subjects by the university departments. Close reading of the Ministry document showed, from the perspective of intention, the curriculum contains shortcomings such as having unnecessary multiple and at times inaccurate equivalents for identical concepts in the title of subjects, paying undue attention to the dynamic nature of ELT both nationally and internationally, which is evident in the form of exclusion of a set of content and competencies required of teachers to perform at their best, and being blind to the cognitive difficulty of other subjects. Additionally, a reflection on the sequencing of the courses revealed weaknesses, including lack of attention to issues of course requirement and inappropriate sequencing of subjects in terms of time and content. In line with the findings, suggestions for redressing such imbalance and improving the quality of the curriculum are given.

کلیدواژه‌ها [English]

  • English Language Teaching (ELT)
  • Iran
  • intended curriculum
  • enacted curriculum
  • document analysis

مراجع

ایرانمهر، ا.، استوار نامقی، س. ع.، و داوری، ح. (۱۴۰۱). ارزیابی انتقادی برنامة درسی بازنگری‌شدة دورة کارشناسی ارشد رشتة آموزش زبان انگلیسی: یک مطالعۀ کیفی. پژوهش‏نامة انتقادی متون و برنامه‏های علوم انسانی، ۲۲ (۶)، ۱۹۵­۱۶۹. doi: 10.30465/crtls.2021.33791.2056
تسنیم (۱۴۰۰). تمامی رشته‏های دانشگاهی اسلامی‏سازی می‏شوند. بازیابی‌شده در تاریخ ۱۴/۰۹/۱۴۰۱ از https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/08/13/2601714/
داوری، ح.، نورزاده، س.، فیروزیان پوراصفهانی، آ.، و حسنی، ق. (۱۴۰۰). ارزیابی و نقد برنامة درسی بازنگری‌شدة رشتة مترجمی زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی. پژوهش‏نامة انتقادی متون و برنامه‏های علوم انسانی، ۲۱ (۱۰)، ۱۹۸­۱۷۵.
دیوسر، ه.، و جعفری‏گهر، م. (۱۳۹۳). ارزیابی برنامه‏های درسی رشتة آموزش زبان انگلیسی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد بر مبنای طبقه‏بندی بازنگری‌شدة بلوم. پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، ۳۲ (۱)، ۹۹­۷۳.
صفرنواده، خ.، و علی عسگری، م. (۱۳۸۸). مطالعۀ تطبیقی برنامۀ درسی آموزش زبان انگلیسی در ایران و ژاپن با تاکید بر مهارت‏های زبان‏آموزش در کتاب‏های درسی دوره راهنمایی. فصلنامه مطالعات برنامه درسی، (۱)۱۲، ۱۶۹­۱۴۶.
مقصودی، مجتبی. (۱۴۰۰). تاملی بر برنامه درسی کارشناسی آموزش زبان انگلیسی دانشگاه فرهنگیان از منظر دانش فن‏آوری، تربیتی، موضوعی و موضوعی­ تربیتی. پژوهش‏های زبان‌شناختی در زبان‏های خارجی، ۱۱ (۲)، ۳۵۴­۳۳۶. doi: 10.22059/jflr.2021.316601.794
مقصودی، م.، و خدامرادی، ا. (۱۳۹۸). نقد و بررسی برنامۀ درسی جدید رشتۀ دبیری زبان انگلیسی دانشگاه فرهنگیان. پژوهش‏نامة انتقادی متون و برنامه‏های علوم انسانی، ۱۹ (۱۱)، ۱۹۷­۱۷۳.
doi: 10.30465/crtls.2019.4888
نقره‏کار، س.، و معین‏مهر، ص. (۱۳۹۹). پیشنهاد راهکارهایی برای اثربخشی «آموزه‏های اسلامی بر دروس رشتۀ معماری» نمونۀ موردی: دروس مقدمات طراحی معماری براساس چهار رویکرد مصوّب شورایِ تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی (اسلامی‏سازی، بومی‏سازی، کارآمدی و روزآمدی). فصلنامۀ پژوهش‏های معماری اسلامی، ۸ (۱)، 51­۶۷.
 
Aghagolzadeh, F., & Davari, H. (2017). English education in Iran: From ambivalent policies to paradoxical practices. In R. Kirkpatrick (Ed.) English Language Education Policy in the Middle East and North Africa (pp. 47-62). Springer International Publishing.
Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (2001). A taxonomy for learning, teaching, and assessing: A revision of Bloom's taxonomy of educational objectives. Longman.
Berry, B. (2015). Teacherpreneurs: Cultivating and scaling up a bold brand of teacher leadership. The New Educator, 11(2), 146-160.
Berry, B., Byrd, A., & Wieder, A. (2013). Teacherpreneurs: Innovative teachers who lead but don't leave. John Wiley & Sons.
Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals. Cognitive domain.
Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal (9)2, 27-40. doi.org/10.3316/QRJ0902027
Davari, H., & Aghagolzadeh, F. (2015). To teach or not to teach? Still an open question for Iranian education system. In C. Kennedy (Ed.) English Language Teaching in the Islamic Republic of Iran, Innovations, Trends and Challenges (pp. 13-19). London: British Council.
Deng, Z. (2011). Scientific literacy: Content and curriculum making. In C. Linder, L. Őstman, D. A. Roberts, P. Wickman, G. Erickson, & A MacKinnon (Eds.), Exploring the landscape of scientific literacy (45-56). New York, NY: Routledge.
Eyitayo, J. A. (2021). Exploring the nature, and teachers’ understanding, of the National Curriculum Statement (NCS, grades R – 12): Navigating the changing landscape of science education through the Curriculum Assessment and Policy Statement (CAPS) in post-Apartheid South Africa. In D. Geelan, K. Nicholas, & C. V. McDonald (Eds.), Complexity and simplicity in science education (11-35). Springer Nature Switzerland, AG.
Graddol, D. (2006). English next (Vol. 62). London: British Council.
Iranmehr, A., & Davari, H. (2018). English language education in Iran: A site of struggle between globalized and localized versions of English. Iranian Journal of Comparative Education, 1(2), 94-109.
Marsh, C. J. (2009). Key concepts for understanding curriculum. New York, NY: Routledge
Tomlinson, B. (2011). Materials development in language teaching (2nd ed.). Cambridge: Cambridge University Press.
پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی
دوره 26، شماره 51
اسفند 1401
صفحه 218-252

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار